BORIS, geschreven door Jaap ter Haar
De schrijver Jaap ter Haar, werd in 1964 gevraagd door zijn uitgever Kees van Dishoeck, om “De Geschiedenis van Rusland” te schrijven.
Het manuscript werd ook aangeboden aan de Sovjetrussische ambassade in Den Haag ter verifiëring. Via deze ambassade werden Jaap ter Haar en Kees van Dishoeck, op uitnodiging van de Sovjetschrijvers, met als gastheer de Russische schrijver Boris Makarow, uitgenodigd om, achter het “ijzeren gordijn”, een reis te maken door de Sovjetunie, met o.a. bezoeken aan Moskou, Samarkant en Leningrad
In 1965 verscheen in Nederland “De Geschiedenis van Rusland”.
Tijdens deze reis ontmoette Jaap ter Haar in Leningrad de schrijver Boris Makarenko, die zijn jeugdherinneringen van het beleg van Leningrad tijdens de tweede Wereldoorlog aan Jaap ter Haar vertelde en hem rondleidde op de begraafplaats van Peskaryowskoye.
Daar liggen de stoffelijke resten van bijna 700.000 mannen, vrouwen en kinderen die tijdens dit beleg zijn omgekomen. Het verhaal van Boris Makarenko inspireerde Jaap ter Haar om het verhaal van “Boris” te schrijven.
In 1966 werd het boek “Boris” in Nederland gepubliceerd.
Daarna werden Jaap ter Haar en zijn vrouw uitgenodigd om deel te nemen aan een internationaal Schrijvers congres in het Kremlin in Moskou. Ook maakten zij nog een reis door de Sovjetunie naar o.a. de Zwarte Zee, Tiblisi, Georgië, en andere plaatsen.
Een aantal Sovjet schrijvers werd daarop uitgenodigd om naar Nederland te komen,
waar zij, thuis bij Jaap ter Haar, kennis maakten met o.a. Annie M.G. Schmidt, Harry Mulisch en andere Nederlandse schrijvers.
Het reizen in en uit het “ijzeren gordijn”was in die tijd bijzonder. Jaap ter Haar kreeg daarom prompt te maken met de toenmalige BVD (binnenlandse veiligheidsdienst) die zijn doen en laten een tijd volgden. (Hij zou een spion of een gevaarlijke communist kunnen zijn!)
“Boris” brengt op een aangrijpende manier de ervaringen van kinderen in oorlogstijd erg dichtbij. In 1967 kreeg het net niet de bekroning “Kinderboek van het Jaar” van het CPNB. De jury kwam niet tot overeenstemming; ze kon niet kiezen tussen “Kinderverhalen” van Paul Biegel, “De Zevensprong” van Tonke Dragt en “Boris”.
Een groepje recensenten vond dit te gek voor woorden en kwam bij elkaar om zelf het beste kinderboek van het jaar aan te wijzen. Volgens dit groepje was dit “Boris”.
De Rotterdamse kinderjury kwam tot dezelfde conclusie.
“Boris” is in het verleden uitgegeven in:
Nederland, Rusland, Duitsland, Engeland, de Verenigde Staten, Zweden, Noorwegen, Denemarken, Frankrijk, Italië, Spanje, Japan, Zuid Afrika.
“Boris” wordt nu nog uitgegeven in Nederland, (ook als 4cd-Luisterboek, voorgelezen door Bram van der Vlugt), Duitsland (22e druk!), Engeland, Spanje,Turkije, Korea.